Eind juni neemt Leen Verhaert, coördinator van PsychoseNet België, deel aan de hersteldagen Psychiatrie ZNA 2022. Het thema is ‘contextreflex’; de reflex hebben om van bij het begin van een behandeling familie en belangrijke naasten te betrekken.
Twee boeiende dagen waarin medewerkers, cliënten en familie elkaar kunnen ontmoeten en vooral inspiratie opdoen om de contexreflex op de werkvloer toe te passen. Workshops gegeven door hulpverleners en ervaringsdeskundigen zorgen voor tips/handvaten en key-note-speaker Dirk De Wachter sluit de dag af met een rake lezing.
Leen geeft mee wat haar heeft beroerd
Hulpverlener Sabine Serck en ervaringsdeskundige Roel Koeken starten met een Activerende Opener en zorgen meteen voor verbinding. Roel leest een dierenbrief voor, geschreven door Toon Tellegen, of liever, door de muis en slaat daarna nagels met koppen. Lees even mee:
Dierenbrief
Beste uil,
Wat moet ik doen?
Ik wil een toespraak houden, maar ik weet niet waarover.
Ik zeg de hele dag tegen mezelf: “Wees toch wijzer, muis, houd geen toespraak. Piepen….dat kan je….houd het daar toch bij!”
En toch wil ik een toespraak houden, iets belangrijks zeggen. Iedereen vind mij dom, dat weet ik zeker.
“Heb je ’t al gehoord? De muis gaat een toespraak houden!” “O, wat dom!
“Zeg dat wel! Dom, dom, dom…”
“Hij heeft volgens mij niets te zeggen.”
“Nee, en zeker niet iets belangrijks.”
“Weet je wat ik denk? Dat hij belachelijk wil zijn… Hij is al grijs, dat is zeker niet genoeg…”
Ze hebben gelijk, uil. Dat is het. Ik wil belachelijk zijn. Grijs en belachelijk. Daarom wil ik natuurlijk een toespraak houden. Iedereen heeft dat al lang in de gaten. Maar ik wil tegelijk ook niet grijs en belachelijk zijn. Bewondering afdwingen, dàt wil ik. Dààrom wil ik een toespraak houden.
Vind je me onmogelijk? En ken jij iemand die net zo onmogelijk is als ik? Ik niet! Wat moet ik doen?
De muis
Wat moet ik doen?
Toen de uil de brief van de muis had gelezen, legde hij hem op de stapel brieven met “Wat moet ik doen?”, die hij in de loop der tijden van bijna alle dieren had ontvangen. Hij nam zich voor ooit, als iedereen hem had geschreven, die brieven allemaal tegelijk te beantwoorden. Hij wist al wat hij dan zou schrijven:
Beste dieren,
Dank u wel voor al uw brieven. U vraagt mij wat U moet doen. Ik weet het niet.
De uil
“Lieve mensen”, vervolgt Roel:
“Het is deze ‘ik weet het niet’ van de uil waar ik het met u over wil hebben. Want wat voor ‘ik weet het niet’ is dit eigenlijk? Alvast geen onverschillig ‘kweeni’ (schouders ophalend), trek uw plan.
Het is een ‘Ik weet het ook niet’.
Waar ik de onuitgesproken woorden in hoor doorklinken: maar ik wil graag naast je komen zitten en samen met jou nadenken over wat het is, dat jij volgens jou moet doen. Want niemand kan jou vertellen wat je moet doen behalve dan jij zelf. Is dit geen mooi beeld voor wat hulpverlening waarlijk betekent?”
De toon is gezet. Iedereen begeeft zich naar de verschillende workshops en vindt elkaar daarna terug om samen te luisteren naar Dirk De Wachter.
Contextreflex zorgt voor verbinding tussen hulpverleners en familie/naasten
Het herstel van psychisch kwetsbaren is alvast een én-én-verhaal. Naast de expertise van de hulpverlener en inbreng van de cliënt zelf, is de context een onmisbare schakel. En daar gaat deze dag over. De plenaire lezing van Dirk De Wachter begint met het opsommen van redenen waarom je als hulpverlener niet onmiddellijk geneigd bent om familie en context te betrekken bij de behandeling van cliënten in de geestelijke gezondheidszorg. Want dit is niet evident! En daar zijn we het allemaal mee eens.
Des te meer indruk maakt Dirk wanneer hij vanuit zijn expertise als systeemtherapeut alle weerstanden voorzichtig en onderbouwd neerhaalt. Meer nog hij legt uit hoe de ‘contextreflex’ een win-win is voor de 3 partijen en hoe de-familie-niet-betrekken als een juridische fout kan worden beschouwd. Bovendien, van in het begin investeren in de context, zorgt ervoor dat ook nazorg, snel een gezicht krijgt. Het gebrek aan nazorg zorgt immers regelmatig voor herval, voor mensen die terug worden opgenomen. Door de contextreflex staan familie en naasten ook na de opname in verbinding met de hulpverleners!
De contextreflex is alvast niet meer weg te denken op de afdeling psychiatrie Ziekenhuis Netwerk Antwerpen.
Geïnspireerd en ontspannen keer ik huiswaarts.
Leen
Reacties: