Herlinde Wynants, 60 jaar, is mama van 2 volwassen zonen, internist en ervaringsdeskundig in psychose-gevoeligheid sinds 2012. Jaren werken met patiënten én zelf herstellen van verschillende psychoses zorgt voor een optelsom aan kennis die Herlinde graag met anderen deelt.
De Hersteltrompet bij een psychose: door een duistere tunnel naar het licht. Herlinde verduidelijkt.
Positieve gezondheid: 6 pijlers
In “Wat is herstel?” kan je uitleg vinden over gezondheid en herstel. De Nederlandse arts Machteld Huber ontwikkelde een moderne definitie van gezondheid: “het vermogen om je aan te passen en zelf te beslissen hoe om te gaan met de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven”. Volgens onderzoek van mevrouw Huber heeft Positieve gezondheid 6 pijlers:
• Lichaamsfuncties – Ik voel me goed gestemd, gezond en fit.
• Mentaal welbevinden – Ik voel me goed gezind.
• Zingeving – Ik heb vertrouwen in mijn eigen toekomst.
• Kwaliteit van leven – Ik geniet van mijn leven.
• Meedoen – Ik heb een goed contact met andere mensen.
• Dagelijks leven – Ik kan goed voor mezelf zorgen.
6 pijlers in spinnewebgrafiek
Deze grafiek heeft de vorm van zeshoeken die naar het midden toe steeds kleiner worden. Door de punten van het spinnenweb lopen de pijlers van Positieve gezondheid. Iemand met een erg kleine positieve gezondheid die wordt voorgesteld door een erg kleine zeshoek. Naarmate de gezondheid toeneemt worden de zeshoeken groter. Positieve gezondheid is simplex (zie Simplexe oplossing voor complexe ziekte).
Zelfzorg en zelfherstel
In het woord ‘simplex’ wordt gekeken naar de dubbelzinnigheid van Positieve gezondheid. Deze is tegelijkertijd simpel en complex. Met complex geven we aan dat de 6 pijlers van het Positieve gezondheidsmodel elkaar onderling beïnvloeden en versterken. Dit wil zeggen dat wanneer één aspect van Positieve gezondheid toeneemt, ook de andere verbeteren. Deze onderlinge versterking ontstaat door de vicieuze cirkels die zo ontstaan.
Simpel zijn dan weer de manieren om via grafieken en beelden deze complexiteit weer te geven. Het spinnenweb en de hersteltrompet zijn beelden die helpen om de dynamieken van herstel beter te begrijpen. Dit begrijpen geeft je letterlijk meer greep op je eigen herstel. Deze vorm van ‘empowerment’ bevordert ‘zelfzorg’ en ‘zelfherstel’. Het herstellen van je ‘Zelf’ betekent dat je open kan bloeien, jezelf aan de wereld laten zien en laten horen. Het betekent ook dat je je méér kan openstellen voor wat het leven je te bieden heeft. Je kan het wat vergelijken met de ringen in het water nadat je er een steen in hebt gegooid.
De hersteltrompet
Na de start van een langdurige ziekte kom je in een nauwe tunnel terecht, met enkele zeldzame lichtpunten. Dit is de linker kant op de tekening. Het is erg moeilijk om uit die tunnel een weg te vinden zonder dat je de herstelrichting kent. Empowerment geeft je de kracht om de richting naar méér gezondheid te vinden.
Door je blik, in de hersteltrompet, 180° te draaien, van de nauwe opening naar de brede wordt het lichtpunt groter. Kijk maar eens door een lange buis waarvan de opening tegen je oog groter is dan de opening naar het uiteinde toe en draai de buis dan 180° en kijk opnieuw. Kijk je van opzij naar de hersteltrompet dan zie je dat de tunnel langer is dan het bredere deel.
Een langdurige ziekte is zelf ook complex en bestaat uit vicieuze cirkels die je tegen de stroom doen invaren. Eens je in het bredere deel terecht komt, krijg je stroom mee en vaak ook nog wind in de zeilen. Aanvankelijk zijn de donkere delen van de hersteltrompet lang en de lichtmomenten kort, ook dit verandert naarmate je dichterbij de brede opening rechts komt.
Zowel de spinnenweb grafiek, als de hersteltrompet zijn instrumenten om richting te geven aan je herstel. Beiden willen hetzelfde proces in beeld brengen, ze hebben enkel een andere invalshoek. Wanneer je in de hersteltrompet kijkt van breed naar smal, kan je als het ware de spinnenweb grafiek erin gespiegeld zien, met ringen die naar het midden toe kleiner worden.
Openbloeien
Openbloeien is het proces waarin je eigen licht opzoek gaat naar het licht in de buitenwereld. Het hart van de bloem zit verscholen in de gesloten bloemknop en laat zich in al haar glorie bewonderen op het moment dat de bloem er rijp voor is. Dan kan je opnieuw spelen en komt er weer muziek uit de trompet.
Wanneer je spelenderwijs kan functioneren, is het leven de moeite waard om geleefd te worden. Het meest essentiële dat mensen met vermoeidheid en depressie niet meer kunnen is spelen. Spelen kan je ook op latere leeftijd (opnieuw) leren. Tijd dat we aan deze uiting van intelligentie meer aandacht besteden. Het onderwerp voor de volgende blog, ‘Spelen is het doel van herstel en de weg ernaar toe’.
Lees ook:
Vogels zingen zoals ze hersteld zijn
Herstellen is meer dan het behandelen van een ziekte
Reacties: