Jaren werken met patiënten én zelf herstellen van verschillende psychoses zorgt voor een optelsom aan kennis die Herlinde graag met anderen deelt.

De weg naar herstel

Mensen met een psychosegevoeligheid zijn gemiddeld minder soepel, speels en sociaal dan mensen die gezond zijn. Zelfexpressie, het uiten van emoties, in het bijzonder positieve emoties komt hierdoor in het gedrang. Dit is op zich een grote sociale handicap, die geheel of deels kan geheeld worden. Het woord helen is een mooi woord. Het betekent terug herstellen tot een goed functionerend geheel. Dat is precies wat spelen in groep doet: je uitnodigen om jezelf met meer samenhang te uiten. Het neurohormoon oxytocine speelt hier een centrale rol.
Wanneer je lichaam in speelse modus verkeert maakt het lichaam oxytocine aan. De rechter hersenhelften van mensen die samen spelen zijn op elkaar afgestemd. De rechter hersenhelft bevat onze gevoelens, intuïtie en creativiteit. Dit maakt van expressief spelen een verbindende activiteit. In onze schoolse opvoeding komen de lessen in podiumkunsten, zoals toneel, dans, zang, muziekspelen en circustechnieken, bijna niet voor. Deze kunstvormen bieden juist dé lessen aan die zelfexpressie en verbinding mogelijk maken.
In mijn persoonlijke zoektocht naar meer authenticiteit volgde ik de opleiding tot Lachyoga animator aan de Belgische Lachacademie. Tijdens deze opleiding werden we vergast op enkele dagen lachen, spelen en volksdansen. Daarna volgde voor mezelf enkele dagen van decompressie.

Wat is decompressie?

Het woord decompressie bestaat uit 2 delen. ‘Compressie’ betekent samenpersen en met ‘de-‘ wordt bedoeld dat de samenpersing wordt opgeheven. Wanneer je jezelf druk oplegt of er wordt druk op je uitgeoefend dan ontstaat er spanning in je ganse systeem. Spanning in je systeem versnippert je zijn op lichamelijk vlak, emotioneel vlak én sociaal vlak. Je functioneert dan meer op wilskracht. Deze spanning bouw je op door veel te focussen, na te denken en door eenzaamheid. Op het moment dat je een teveel aan spanning kan lossen, komt er spanning vrij die zich kan uiten op je lichaam, je emoties en je sociale gedrag. Het vrijkomen van spanning kan fijn zijn, bij het slaken van een zucht van verlichting, kan je plots dieper ademen, bij het kreunen van genot ontspant je stemapparaat, bij lachen en plezier maken ontspant o.a. je gelaat en je middenrif.
Heeft er zich erg veel spanning opgestapeld dan gaat de samengeperste spanning zich ontplooien als een donsdeken, dat uit een luchtledig getrokken plastieken zak komt. Je kan door de omvang van de losgekomen spanning overmand worden: in deze tweede fase van ontspanning kan je je moe, leeg, en misselijk voelen. Je kan je grieperig voelen of hoofdpijn ontwikkelen.

Endorfine en dynorfine

Wanneer je in harmonie met je lichaam functioneert, dan maakt je lichaam na een tijdje natuurlijke pijnstillers aan, deze endorfines geven je een fysiek en emotioneel goed gevoel. Iemand die echter met een gespannen lichaam taken vervult, maakt deze endorfine niet aan, maar het vervelende neefje van endorfine, dynorfine. Deze dynorfine geeft je een kouwelijk grieperig gevoel wanneer je ontspant.

Oude koeien uit de gracht

Ook emotioneel en sociaal kan decompressie een onaangenaam gevoel geven. Oude opgestapelde emoties komen als oude koeien terug uit de gracht, waardoor je je plots erg boos, verdrietig of angstig kan voelen. Op dat moment is het handig als je een meditatietechniek hebt leren hanteren, je veerkracht leert trainen of dat je met iemand kan praten die vertrouwd is met het gebeuren van decompressie. De vrijgekomen emoties kan je op die manier leren loslaten. Dan zitten er op den duur geen koeien in de gracht om je leven te komen verstoren.

Traumaverwerking

Wanneer je een trauma hebt opgelopen helpen oxytocine en endorfine om dit trauma te helen en te verwerken. Na het verwerken van een trauma kan je ontspannen en dankbaar voor het leven verder functioneren. Een trauma dat niet kan getransformeerd worden, blijft als spanning verder woekeren. Je verliest er je authenticiteit door, het kind in jezelf kan daardoor minder goed spelen. Decompressie is een manier van je lichaam om zich te ontdoen van teveel spanning, het is echter niet prettig om overstelpt te worden met oude emoties en spanningen die vragen om losgelaten te worden. Naarmate je leert herstellen wordt je beter in het lossen van spanning en wordt decompressie minder akelig.

De veerkracht van de ziekte en de veerkracht van je eigen systeem

Psychosegevoeligheid kan een grote impact hebben op je leven en op je levenskwaliteit. Dit noem ik de veerkracht van de ziekte. De ziekte beperkt je eigen veerkracht en parasiteert als het ware op je eigen levensenergie. Je eigen veerkracht kan je trainen, om zo steeds meer te ontsnappen aan de greep van psychosegevoeligeheid.

Hoe je eigen veerkracht trainen lees je weldra in een volgende blog van Herlinde.

Reeds verschenen blogs van Herlinde Wynants:

Spelen en herstel

De hersteltrompet bij een psychose

Gevoelens in klank omzetten helpt bij herstel van psychose

Vogels zingen zoals ze hersteld zijn

Herstellen is meer dan het behandelen van een ziekte