Ontdek mee wie Marc Calmeyn is en lees vanuit welke expertise hij jouw vragen zal beantwoorden. We verwelkomen Marc graag in team PsychoseNet.

Filosofie en psychiatrie

Om met de deur in huis te vallen. De studies geneeskunde vatte ik aan omdat ik hoopte psychiater te worden. En wonder-wel dit is gelukt. Iets waarvoor ik zeer dankbaar ben.
In het laatste jaar geneeskunde volgde ik filosofie cursussen en behaalde het baccalaureaat filosofie aan het Hoger Instituut Wijsbegeerte van de KU Leuven. Dit was voor mij een echte eyeopener. Wat een verruiming van het strakke medisch denken en handelen. Een nieuwe wereld, zelfs meer, nieuwe werelden gingen voor mij open. Tot op de dag van vandaag is het voor mij (en hopelijk ook voor veel anderen) duidelijk hoe innig filosofie en psychiatrie met elkaar verbonden zijn. Mijn motto is: ‘zoals de verwondering het begin van de filosofie is (Plato), is verwondering over de fragiele, breekbare mens het begin van de psychiatrie’.

Geen hokjesdenken

Tijdens mijn opleiding tot psychiater kreeg ik nog een andere mogelijkheid aangeboden om de horizon te verruimen. De cursussen in Familiale en Seksuologische Wetenschappen gaven een verbreding van de mens als geseksueerd wezen. Vooral de lessen van Jacques Schotte (seksuele antropologie) en Piet Nijs maakten indruk. Mijn eigen psychoanalyse was een gamechanger zowel op professioneel vlak als op het besef dat vier dimensies even belangrijk zijn. Biologisch, psychologisch, sociaal en existentieel – ik herhaal het- zijn even belangrijk en zijn dus geen hokjes maar levende werkelijkheid. Door de jaren heen in mijn klinisch werk (eerst in het PC dr. Guislain Gent, dan het PZ Onzelievevrouw Brugge) werden er me een aantal, heel specifiek drie, zaken geleidelijk aan duidelijk.

Een diagnose is geen label voor het leven

DSM is echt niet het de kaart die het landschap weergeeft. Het riskeert een labelmachine te zijn en de persoon met mentale problemen nog meer te vervreemden van zichzelf. Het advies van de Hoge Gezondheidsraad, waarvan ik de eer en genoegen had voorzitter te zijn, probeert dit open te breken en te verruimen. Hoe vreemd het ook mag klinken, maar de zieke mens is allereerst (mede)mens. Een diagnose is geen label voor het leven.

Vermijd langdurig gebruik en misbruik van medicatie 

Kalmeermiddelen, alom gekend onder de verzamelnaam ‘benzo’, zijn een ramp wanneer ze te lang en teveel worden gebruikt – en misbruikt.  En toch worden ze nog massaal voorgeschreven én genomen.

Wees hoopverlener

Ook euthanasie bij personen met psychiatrische problemen is een delicate zaak, maar wel een kwestie van leven of dood. De mens is een complex wezen met een toekomst die niet vastligt. Dit weerspiegelt zich ook in psychopathologie die per definitie veranderbaar is, het kan alle richtingen uitgaan. Kunnen we dan als hulpverlener zeggen dat er in de toekomst geen behandeling meer mogelijk is? Zijn we toekomstvoorspellers die de hoop laten varen?

Depressie is menselijk

Tenslotte, mijn boek Depressie is menselijk. Onze donkere kant anders belicht verduidelijkt dat depressie niet enkel een kwestie van neurotransmitters, hersencircuits e.d. is. Depressie is een aandoening van heel de mens en tast diepgaand het leven aan. Vandaar dat behandeling meer is dan een ‘chemisch niet in balans zijn’ te verhelpen.

Hopelijk zet bovenstaande je aan om te reflecteren. Ik nodig je alvast uit om in dialoog te gaan, jij en ik.

Marc 

Meer informatie over Marc kan je vinden via deze link en het boek Depressie is menselijk kan je aankopen via deze weg.

Leer ook onze e-experten voor jongeren kennen en stel je vraag in het e-spreekuur van PsychoseNet aan:

Alien Hoorelbeke

Freya Spillemaekers