Vraag

Ik weet niet of ik bij de juiste expert ben, maar ik heb een vraag over de mogelijkheid tot herhaling van een psychose.

Mijn zus heeft 4 psychoses doorleefd, volgens haar zal dit niet meer gebeuren, maar er blijft de angst, de angst voor weer dat telefoontje, de paniek in de familie, het zien van een zus die niet onze zus is.

Hoe groot is de kans dat de psychose terugkomt? De laatste keer is nu ongeveer een 10-tal jaar geleden gebeurd.

Antwoord

Deze vraag is zowel voor de persoon die de psychose meemaakte, als voor de familie, heel belangrijk. Een psychose doormaken is heel ingrijpend, voor de persoon zelf maar zeker ook voor zijn/haar omgeving. Bij de familie heerst er vaak een groot gevoel van machteloosheid en inderdaad een blijvende angst om het weer opnieuw mee te maken.

Het antwoord op de vraag is helaas niet zo gemakkelijk. Wanneer iemand een psychose doormaakt, dan wordt duidelijk dat deze persoon gevoelig is voor psychoses. Deze gevoeligheid wordt enerzijds bepaald door je biologie, hoe je biologisch in elkaar zit, maar ook door dingen die je meemaakt (bijvoorbeeld stressvolle gebeurtenissen, slaaptekort, of het gebruik van cannabis) en hoe je geleerd hebt met zaken om te gaan.

Je kan psychose-gevoeligheid zien als een lijn waar mensen over kunnen bewegen, tussen enerzijds helemaal niet gevoelig en anderzijds extreem gevoelig (en dus psychotisch). Wanneer iemand uit een psychose komt, schuift deze persoon terug een beetje richting minder gevoelig, maar het risico bestaat inderdaad dat hij/zij terug richting meer gevoelig opschuift.

Vermits deze gevoeligheid niet enkel door de biologie bepaald wordt, maar ook door de omstandigheden en hoe je ermee omgaat, kunnen mensen ook terug minder gevoelig worden voor psychose. Medicatie kan helpen om de gevoeligheid voor psychose te verminderen. Maar ook jezelf beter leren kennen, beter je eigen grenzen bewaken, anders leren omgaan met de omstandigheden, zijn allemaal factoren die bijdragen om het risico op de volgende psychose te beperken. Daarnaast kan het ook helpen om sneller te herkennen wanneer het dreigt mis te lopen, zodat ook sneller hulp kan ingeroepen worden.

Voor uw zus kunnen we helaas moeilijk inschatten hoe groot de kans is dat ze nog een psychose zal doormaken. Ze is duidelijk psychose-gevoelig. Het feit echter dat ze al bijna 10 jaar geen psychose meer heeft doorgemaakt, doet vermoeden dat ze op de lijn van psychose-gevoeligheid terug is opgeschoven richting minder gevoelig. Er zijn geen garanties en de angst is zeer begrijpelijk. Toch is het belangrijk om als familie vooral ook te kijken naar de stappen die gezet zijn richting herstel, dat te ondersteunen en er vertrouwen uit te putten.