Vraag

Pas sinds kort heb ik het door: hoe je je in psychisch opzicht met anderen verbindt. Daarvoor probeerde ik het wel, eerder vaak dan niet, maar ik wist niet hoe het te evalueren en hoe mij eraan over te geven. Vaak bleef ik achter met het gevoel dat het op een toevallige zogenaamde klik berustte. Ik voelde me hierover onzeker, bij de bakker bijvoorbeeld, waar de ‘band’ niets om het lijf heeft en het contact zo vluchtig is. Je voelt je vaag in je vrijheid beperkt, wanneer een brood halen een stresserende actie wordt.

Ik wil meer zekerheid hierrond verkrijgen en daarom stel ik maar aan jou, de therapeut, de vraag hoe in verbinding te gaan en hoe het (zelf)vertrouwen cultiveren, zodat je je ook met je behoeften durft laten zien?

Bijkomend de vraag of psychosegevoeligheid teruggaat op een verstoring in de ontwikkeling van het beeld dat je in interactie met anderen onderhoudt, wat het is wanneer men van een zelfbeeld spreekt en hoe je dat beeld – masker of imago? – hanteert om zelfvertrouwen (her)op te bouwen?

Antwoord

Beste,

Dit zijn belangrijke vragen.

Verbinding tussen mensen is heel belangrijk, maar het kan ons ook afschrikken, zeker wanneer we ons onzeker voelen en aan onszelf twijfelen. Dat hebben we allemaal wel eens (en in sommige periodes van ons leven meer dan in andere periodes), en ja, ook iemand die psychosegevoelig is kan er niet aan ontsnappen.

De algemene regel in verband met het opbouwen van zelfvertrouwen is dat je best voorzichtig kleine haalbare stappen neemt. Grote stappen zijn niet aangewezen, omdat ze te veel risico op teleurstelling met zich meedragen.

Zelfvertrouwen is zoals het opbouwen van een toren met houten blokken (je weet wel, het spel dat sommige kleuters uren kunnen spelen). Je moet je zelfvertrouwen blokje voor blokje voorzichtig opbouwen. Te snel gaan, of te grote blokken gebruiken, kan er toe leiden dat ze vallen, en meestal als ze vallen sleuren ze in hun val nog andere blokken mee. Een toren bouw je stap voor stap op; en je bent voorzichtig want je kan hem met één onhandige beweging helemaal neerhalen.

Dat is dus het principe. Het betekent dat je voor jezelf moet uitmaken waar je staat op het vlak van verbinding: Wat kan je? Wat beheers je? Wat maakt je niet onzeker? Op grond van die vragen kan je je beginpunt bepalen. En vanuit het beginpunt denk je dan na over wat een volgende kleine stap zou kunnen zijn. Een stap die iets spannender is, maar toch haalbaar. Neen, je bent niet op zoek naar indrukwekkende stappen, maar wel naar kleine haalbare stappen. En na elke stap, probeer je een nieuwe kleine haalbare stap. Zo rijg je de ene stap na de andere aan mekaar en na een tijd merk je dat je al een toren hebt. Nog niet zo hoog misschien, maar toch hoger dan de toren waar je mee begon.

Dus: zelfvertrouwen bouw je stap voor (haalbare) stap op. Dat is de kern van de zaak.

Ik hoop dat deze ideeën helpend zijn voor jou.
Veel succes ermee, en doe het rustig aan he.

Groeten,

Peter

Peter Rober is klinisch psycholoog en gezinstherapeut. Hij is als hoogleraar verbonden aan het Instituut voor Familiale en Seksuologische Wetenschappen (KU Leuven). Hij heeft heel wat ervaring in het werken met gezinnen die worstelen met psychische kwetsbaarheid bij hun kinderen of jongeren.