Vraag

Beste,

Ik ben gefrustreerd. Mijn vriend leeft al vijf jaar met een psychosegevoeligheid. En ik reageer telkens verkeerd: frustratie, woede, de psychose willen wegduwen… Ik weet dat ik niet zo mag reageren, maar mijn hersenen willen het altijd opnemen in automatische piloot.

Hoe kan ik ervoor zorgen dat mijn ‘onderbewuste’ het niet van me overneemt? Hoe kan ik rustig reageren?

De psychoses zijn namelijk heel vaak op mij gericht. Ik heb soms de indruk dat ik de  psychose zelf versterk. Moet ik mijn vriend loslaten of de psychose proberen aan te gaan?

Ik heb zelf veel mentale klachten gekregen…

Alvast bedankt!

Antwoord

Beste,

Dank je wel voor je openheid en het delen van jouw gevoelens en zorgen. Wat je beschrijft – de frustratie, de woede, en de worsteling om rustig te reageren – is heel herkenbaar voor veel mensen die een geliefde hebben met een psychose. Het laat zien hoeveel je geeft om je vriend en hoe graag je hem wilt helpen, zelfs als het soms voelt alsof je tekortschiet. Het is een immense uitdaging, en het feit dat je hier nu over nadenkt en om hulp vraagt, zegt veel over je betrokkenheid en kracht.

Om op je vragen in te gaan:

1. Hoe kan ik ervoor zorgen dat mijn onderbewuste het niet overneemt?

Het is normaal dat je hersenen op de "automatische piloot" gaan, vooral in stressvolle situaties. Dit zijn vaak overlevingsmechanismen die we allemaal ontwikkelen. Een eerste stap is om je bewust te worden van deze automatische reacties, zoals je nu al doet. Mindfulness-oefeningen of ademhalingstechnieken kunnen helpen om ruimte te creëren tussen wat je voelt en hoe je reageert. Bijvoorbeeld, wanneer je merkt dat frustratie opkomt, kun je proberen even diep adem te halen en jezelf te herinneren dat de psychose niet jouw vriend is, maar een kwetsbaarheid die hem beïnvloedt.

2. Hoe kan ik rustig proberen te reageren?

Het helpt om kleine praktische stappen te zetten:

• Focus op kalm blijven: probeer, hoe moeilijk het ook is, om niet in discussie te gaan met de psychotische inhoud. Dit betekent niet dat je het ermee eens hoeft te zijn, maar dat je erkenning kunt geven aan zijn beleving zonder erin mee te gaan. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: "Ik begrijp dat dit heel echt voor jou voelt."
• Grenzen stellen voor jezelf: het is belangrijk om voor jezelf duidelijk te hebben wat je wel en niet aankunt. Het is oké om af en toe afstand te nemen als het te veel wordt.
• Zelfzorg: zorg goed voor jezelf. Dit kan betekenen dat je met iemand praat (een vriend, therapeut of lotgenoot) over wat je doormaakt.

3. Moet ik mijn vriend loslaten of proberen de psychose aan te gaan?

Dit is een vraag die alleen jij kunt beantwoorden, en het is oké om hier twijfels over te hebben. Het is niet jouw verantwoordelijkheid om de psychose te "fixen", maar je kunt er wel voor hem zijn als partner binnen jouw grenzen. Het kan ook helpen om te zien of er momenten zijn waarop hij helder is, waarin je samen kunt bespreken hoe jullie met moeilijke periodes omgaan. Professionele hulp kan hierin ook een grote rol spelen.

4. Versterk je de psychose?

Het is begrijpelijk dat je dit denkt, zeker omdat de psychose zich vaak op jou richt. Maar onthoud dat de psychose een kwetsbaarheid is en niet jouw schuld. Het is niet jouw gedrag dat de psychose veroorzaakt of verergert. Wel kun je, door kalm en ondersteunend te blijven, bijdragen aan een veiligere omgeving die hem kan helpen.

5. Hulpbronnen en ondersteuning

Het kan enorm waardevol zijn om in contact te komen met anderen die een soortgelijke situatie doormaken. Organisaties zoals Similes vzw bieden ondersteuning aan familieleden van mensen met een psychische kwetsbaarheid. Zij organiseren bijeenkomsten en geven advies over hoe je hiermee kunt omgaan.

Tot slot wil ik je aanmoedigen om jezelf ook tijd en ruimte te gunnen om te groeien in dit proces. Het is duidelijk dat je veel mentale kracht hebt, en het feit dat je hierover nadenkt en stappen wilt zetten, laat zien dat je die kracht heel goed inzet. Ik ben er zeker van dat je, met de juiste steun en zelfzorg, een manier kunt vinden die werkt voor jou en jouw situatie.

Als je nog meer vragen hebt of iets wilt delen, weet dat je altijd bij ons terecht kunt.

Met veel warmte en steun,
Freya Spillemaeckers

Freya is webredacteur bij PsychoseNet, psychologisch consulente, maar ook "jong-ervaringsdeskundige". Freya combineert academische kennis met persoonlijke ervaring om anderen te helpen.