Vraag

Beste,

Mijn partner en vader van mijn jonge kinderen maakte in een jaar tijd, enkele psychoses door. Na elke opname is er precies ook een heel andere persoonlijkheid aanwezig. De ene keer staat zijn gezin terug voorop, de andere keer lijkt het alsof we niet bestaan.

Waar ligt het verschil tussen begrip voor een ziekte en gedrag die gewoon niet aanvaardbaar is? Hoe kan je samen voor een stabiel gezin zorgen met iemand die zijn psychosegevoeligheid niet erkend en de nazorg daarvan negeert?

Afspraken maken om de drukke dagdagelijkse verzorging van jonge kinderen te kunnen opvangen en verdelen, lukt moeilijk omdat het gedrag van mijn partner vaak onvoorspelbaar is. Op hulp van buitenaf kan ook amper worden gerekend.

Hoe zorg ik ervoor dat de ontgoocheling en woede niet de overhand nemen als er ook niks bespreekbaar is? Mijn partner kan zich volledig afsluiten, zonder zich iets aan te trekken van het gezinsleven terwijl de verantwoordelijkheden om kinderen op te voeden en te verzorgen zo hoog zijn.

Alvast bedankt.

Antwoord

Beste,

Dank u voor uw bericht en voor het delen van uw verhaal. Het klinkt alsof u al heel veel verantwoordelijkheid draagt en dat de situatie met uw partner enorm zwaar en verwarrend kan zijn, zeker met jonge kinderen in huis. Uw vraag laat zien hoeveel u geeft om uw gezin en hoe graag u wilt dat er stabiliteit komt. Dat getuigt van enorme kracht en liefde, ook al voelt het nu misschien alsof u soms vastloopt.

Ik wil graag ingaan op de verschillende aspecten van uw situatie en u enkele suggesties geven.

1. Het verschil tussen ziekte en gedrag

Het is begrijpelijk dat u worstelt met de vraag waar begrip voor de psychische kwetsbaarheid van uw partner stopt en waar grenzen nodig zijn. Psychose kan inderdaad leiden tot veranderingen in persoonlijkheid en gedrag. Sommige van deze veranderingen, zoals emotionele afstand of gebrek aan verantwoordelijkheid, kunnen voortkomen uit de psychosegevoeligheid zelf. Maar dat betekent niet dat alles toelaatbaar is of dat u uw grenzen niet mag aangeven.

Een belangrijke vuistregel is: probeer onderscheid te maken tussen wat uw partner niet kan en wat hij niet wil. Als zijn gedrag voortkomt uit onvermogen, kan professionele ondersteuning helpen om de situatie te verbeteren. Maar als hij bewust hulp en verantwoordelijkheid blijft vermijden, mag u ook voor uzelf en uw gezin kiezen.

2. Communicatie en bespreekbaarheid

Als uw partner zich afsluit en niets bespreekbaar lijkt, kan het helpen om op een ander moment (bijvoorbeeld wanneer hij stabieler is) voorzichtig te praten over wat u ervaart. Enkele tips:

• Gebruik "ik-boodschappen", zoals: "Ik voel me overweldigd wanneer ik alles alleen moet doen."
• Probeer niet te praten tijdens een conflict of een emotioneel beladen moment, maar kies een rustig moment.
• Stel voor om samen professionele hulp te zoeken, zoals relatietherapie of systeemtherapie, zodat er een neutrale ruimte is om moeilijke onderwerpen te bespreken.

3. Grenzen stellen en zelfzorg

Het is essentieel om uw eigen grenzen en die van uw kinderen te bewaken. U mag van uw partner verwachten dat hij verantwoordelijkheid neemt voor zijn gezondheid en het gezinsleven, maar als dat niet gebeurt, is het belangrijk om stappen te nemen om uzelf en uw kinderen te beschermen:

• Zoek steun: praat met een vriend, familielid, of een therapeut om uw emoties te verwerken.
• Creëer voorspelbaarheid: waar mogelijk kunt u proberen om een dagelijkse routine te creëren die onafhankelijk is van het gedrag van uw partner.
• Weet dat uw behoeften belangrijk zijn: het is niet egoïstisch om uzelf en uw kinderen op de eerste plaats te zetten.

4. Hulp en ondersteuning

Ik begrijp dat u zegt dat hulp van buitenaf moeilijk te vinden is, maar er zijn enkele specifieke plekken waar u mogelijk steun kunt krijgen:

• Similes vzw: deze organisatie biedt ondersteuning aan familieleden van mensen met een psychische kwetsbaarheid. Ze organiseren ook praatgroepen waar u uw ervaringen kunt delen met anderen die soortgelijke situaties meemaken (www.similes.be).
• CAW (Centrum voor Algemeen Welzijnswerk): ze bieden praktische en emotionele ondersteuning (www.caw.be).

5. Hoe met woede en ontgoocheling omgaan

Het is normaal dat u ontgoocheling en woede voelt in deze situatie. Probeer die gevoelens niet te onderdrukken, maar zoek een veilige manier om ze te uiten. Dit kan door te praten met iemand die u vertrouwt, het bijhouden van een dagboek, of via ontspanningstechnieken zoals mindfulness of ademhalingsoefeningen.

6. Tot slot

Het is begrijpelijk dat u zich soms machteloos voelt, maar u hoeft het niet alleen te doen. U bent er duidelijk voor uw gezin en probeert alles in goede banen te leiden, en dat is ontzettend waardevol. Ik hoop dat de bovenstaande informatie en hulpbronnen u kunnen helpen om meer houvast en ondersteuning te vinden.

Weet dat u altijd opnieuw contact met mij mag opnemen als u vragen heeft of uw verhaal wilt delen. U staat er niet alleen voor.

Met veel warmte en respect,
Freya Spillemaeckers

Freya is webredacteur bij PsychoseNet, psychologisch consulente, maar ook "jong-ervaringsdeskundige". Freya combineert academische kennis met persoonlijke ervaring om anderen te helpen.