Vraag

Beste,

Wij zijn ten einde raad. Mijn beste vriend heeft een alcohol probleem. Hij maakt ruzie en ruikt naar alcohol.

Hij was onlangs bij zijn ouders in Spanje. Daar heeft hij zijn moeder aangevallen… De politie is er langsgekomen. Er werd een verklaring opgesteld van huiselijk geweld. Nu heeft hij 8 maanden contactverbod met zijn ouders. Daarnaast is zijn rijbewijs in Spanje 16 maanden afgepakt door te rijden onder invloed. Hij verzint verhalen dat hij geslagen is maar heeft het zelf gedaan,…

Het gaat van kwaad naar erger. De bewijzen heb ik: verklaring van de rechtbank van huiselijk geweld, foto’s,…

Vandaag ben ik met hem naar de huisarts geweest maar hij wilt niets doen. De verslaafde wil zich niet laten opnemen en de dokter zegt dat hij hem niet gedwongen kan opnemen. De verslaafde is van Nederlandse afkomst maar verblijft in België voorlopig. Hij is verzekerd in België.

Wat moet ik doen om hem toch gedwongen te laten opnemen?

Antwoord

Beste,

De wet gedwongen opname in België sluit in principe inderdaad verslaving als problematiek uit. Dat wil zeggen dat een verslavingsprobleem in strikt juridische zin niet behoort tot de "geestesziekten" waarvoor de wet "ter bescherming van de geesteszieke" kan ingeroepen worden.

Enkel wanneer er ook andere psychiatrische problemen bestaan, of wanneer er door het verslavingsprobleem gedragsproblemen ontstaan die men kan omschrijven als psychiatrische symptomen (maar daartoe behoort dus niet: intrafamiliaal geweld, liegen, overlast,...), kan men soms proberen om de vrederechter te overtuigen dat hier toch een gedwongen opname moet worden uitgesproken.

Dat is zonder twijfel bijzonder frustrerend voor je als naaste vriend. Want zo blijft de machteloosheid duren. Tegelijk weten we anderzijds ook wel dat dwangopname voor verslaving op lange termijn heel vaak geen positief verschil maakt, en zelfs het vertrouwen in hulpverlening bij betrokkene nog verder ondermijnt.

Wat soms nog helpt, is als er meerdere naasten samen en tegelijk een grote morele druk op de betrokkene proberen uit te oefenen. Met de boodschap dat hij zich écht vrijwillig moet laten opnemen omdat iedereen rondom hem dat tegelijk absoluut noodzakelijk vindt (sociaal-morele dwang/drang). Mocht je dus nog anderen kennen om samen met jou dit ook naar je beste vriend te doen, zou ik dat alvast proberen.

Maar jammer genoeg kan ik je dus niet meer verlossend advies geven. Maar zolang je het zelf kan dragen, zal de meeste kans op hulp dus vooral ontstaan als je de verbinding met je vriend blijft vasthouden, en de kring naasten rondom hem terug kan helpen vergroten. Alleszins knap dat je hier al zoveel moeite voor wil doen. Veel moed!

Wim Simons

Wim is behandelend en beleidspsychiater in de VZW St. Annendael in Diest. Samen met de multidisciplinaire teams binnen en buiten het ziekenhuis probeert hij voortdurend in een verbindende en evenwaardige open dialoog te gaan met mensen met ernstige psychiatrische problemen én hun betrokkenen. Om samen te werken aan hun herstel.