Vraag

Beste,

Mijn zoon heeft op zijn 7 jaar de diagnose ‘ASS’ gekregen. Mijn buikgevoel zei al heel snel dat het iets anders was.

T. is de afgelopen drie maanden in TheA (dag kinderpsychiater) geweest. Dat heeft heeft heel wat bloot gelegd. We hebben daar ook te horen gekregen dat hij een hele grote kwetsbaarheid heeft voor het ontwikkelen van schizofrenie. De boodschap was: bewaken om stress, spanning en teleurstelling. Mijn buikgevoel had dat dus al die tijd juist.

Maar wat nu? Ik voel me als ouder machteloos en weet niet meteen welk pad we gaan bewandelen met T. Er wordt veel gezegd, maar nooit door gesproken.

Waar kunnen we terecht? Waar kan T. aansluiting vinden met zijn gevoel (hij voelt zich heel alleen)?

Alvast bedankt

Antwoord

Beste B.,

Allereerst bedankt voor je vragen.
Er zat wat vertraging op mijn antwoord wegens een vakantieperiode. Vandaag nam ik uitgebreid de tijd voor jullie en voor jullie zoon T.

Eerst en vooral wil ik je graag teruggeven dat je verhaal me op verschillende manieren geraakt heeft.

Waarom?

Wel, omdat ik doorheen je verhaal je bezorgdheid kon voelen. Ik voelde ook enorm veel liefde voor T. Ik merk dat het al een lange (zoek)tocht is geweest.

Ik beeld je in als een mama die het (aller)beste voorheeft met haar zoon.
Een mama die blijft zoeken naar wat T. nodig heeft, maar dit ook al met precisie aanvoelt.

Ik wil je feliciteren voor de verbondenheid die ik voel tussen jou en T. Je buikgevoel dat je omschrijft, hou dat dichtbij je. Ik ben er zeker van dat dit jullie vaak in de goede richting kan sturen.

Waarom ik je dit zo uitdrukkelijk wil meegeven is omdat we uit onderzoek weten dat een veilig gehechte ouder-kind relatie één van de zeer beschermende factoren is in het al dan niet ontwikkelen van psychopathologie of m.a.w. het tot uiting komen van kwetsbaarheden.

Het hebben van een kwetsbaarheid betekent niet rechtlijnig dat deze zich ook effectief gaat ontwikkelen. Het klopt dat er bepaalde ontwikkelingsfasen zijn die uitdagender zijn zoals bijvoorbeeld de pubertijd. Tegelijkertijd zijn jullie al zo aan de slag met T. dat (vroeg)signaleren / detectie helpend kan zijn.

En zoals je zegt, soms lopen we verloren in ons buikgevoel, zijn we op-gedacht en ik hoop (ik wens het je alleszins toe) dat jullie op die momenten zich kunnen laten omringen met mensen die steunend zijn. Professioneel of in jullie hechte kring.

Ik lees in je verhaal dat je jezelf vooral de vraag stelt: wat nu?

Ik zou je voorzichtig willen aanmoedigen om, de zaken die je graag had willen doorspreken met de betrokken bij Thea, dit tóch te doen. Ik kan me inbeelden dat dit niet altijd makkelijk is. Eventueel kunnen jullie ook samen nadenken over een nazorgplan? Zodat jullie na Thea nog een plek hebben waar jullie met jullie bezorgdheden terecht kunnen? Zij kennen jullie en T. nu al een tijdje en kunnen mee op zoek gaan naar wat bij hem past.

Mogelijke pistes waar ik ook nog aan denk is het betrekken van de school. Zodat zij goed op de hoogte zijn van jullie verhaal en dit mee kunnen helpen dragen. Soms, in bepaalde gevallen, worden leeftijdsgenoten ook ingelicht. Dit hangt af van de klasdynamiek. Afhankelijk van de leeftijd van T. kan er ook een ondersteuner aangesproken worden.

Wat ik zo enorm belangrijk vind, is dat we ook achter de diagnose durven kijken. Dat we op zoek gaan naar waar de interesses, mogelijkheden en sterktes van T. liggen.

Iets wat ik ook zou willen meegeven is dat we hem niet mogen overvragen en hem moeten uitdagen daar waar het lukt voor hem. Hier is less echt more.

Qua therapievormen zijn er verschillende mogelijkheden van gezinstherapie, gedragstherapie, creatieve therapie, bewegingstherapie tot paardentherapie voor de jongeren die beter aarden met dieren in de buurt. Naast gezinstherapie kunnen er ook nog andere vormen bestaan. Het is vooral belangrijk om te vinden wat voor jullie/T. werkt. De ene heeft veel aan psycho-educatie, de ander gaat graag oplossingsgericht te werk. Het meest belangrijke vind ik nog de relatie tussen de hulpverlener en jullie. Uit onderzoek weten we dat dit het meest van belang is, ongeacht het therapeutisch model dat gebruikt wordt.

Er zijn soms ook ervaringsgroepjes waar jongeren elkaar ontmoeten met eenzelfde soort kwetsbaarheden. Voor familie heb je bijvoorbeeld Similes.

Een laatste wil ik nog aan je kwijt, B.
Ik weet dat, als we veel zorgen hebben om en voor een kind, we de zorg voor onszelf wel eens op de achtergrond plaatsen. Net zoals een vliegtuig in nood, dien je eerst je eigen reddingsvest aan te doen en dan dat van je kinderen. Wat ik hiermee wil bedoel is dat zelfzorg ons de kracht geeft om ook te kunnen blijven zorgen voor onze geliefden.

Ik bezorg je graag nog interessante artikels voor jullie:

• eSpreekuur - Kunnen kinderen symptomen van een psychose vertonen of een psychose krijgen?
• Kenniscentrum - Psychose bij kinderen en jongeren

Ik wens jullie veel moed en succes,
Steunende groeten,
Alien

Alien Hoorelbeke is klinisch orthopedagoog en gezinstherapeut.
Ze is tevens familie-ervaringsdeskundige. Alien is verbonden aan haar eigen privépraktijk voor kinderpsychiatrie en -psychotherapie en heeft een voorliefde voor het werken met zeer jonge kinderen. Alien gelooft in de kracht van de kwetsbare hulpverlener en draagt graag haar steentje bij om het taboe rond psychische kwetsbaarheden te helpen doorbreken.