Wat de oorzaken zijn van psychosegevoeligheid is niet precies bekend. Soms zit het in de familie en wordt een gevoeligheid voor psychose doorgegeven van de ene generatie op de andere. Soms is er een duidelijk verband met vroegere gebeurtenissen.

Psychose in de familie

Als je bijvoorbeeld een vader of moeder hebt met een psychose, is de kans dat jij het ook krijgt groter dan voor iemand zonder psychose in zijn familie. Uit onderzoek blijkt dat dit komt door een combinatie van genetische gevoeligheden én omgevingsfactoren die families met elkaar delen.

Psychosegevoeligheid en omgevingsfactoren

Je kunt echter niet voorspellen wie een psychose krijgt puur op basis van de familiegeschiedenis. Ook omgevingsfactoren dragen bij aan de gevoeligheid voor een psychose. Tot een minderheidsgroepering horen in de maatschappij kan een rol spelen. Ook blijkt uit onderzoek dat in grote steden mensen vaker een psychose krijgen, dan op het platteland. Het vermoeden bestaat dat een stedelijke omgeving risico verhogend is, omdat het bij kan dragen aan een chronisch gevoel van onveiligheid, of nergens bij horen.

Psychose en trauma

Wanneer je in de leeftijd van vijf tot vijftien jaar trauma’s hebt meegemaakt zoals seksueel misbruik, mishandeling of gepest worden, kan dit je kwetsbaarheid voor een psychose vergroten. Jonge mensen die opgroeien in zo’n ‘onveilige’ omgeving lijken als volwassenen sneller op stress te reageren met psychosesymptomen. Meer hierover lees je op de pagina over Psychose en trauma.

Drugs en psychose

Drugsgebruik kan een psychose triggeren; van cannabis, LSD en paddo’s weten we dat ze een rol kunnen spelen omdat ze ‘geestveruimend’ werken en invloed hebben op het dopaminesysteem. Lees verder op de pagina over drugsgebruik en psychose.

Kraambedpsychose / Postpartum psychose

Soms ontstaan een psychose vlak na een bevalling, dit wordt ook wel een kraambedpsychose of postpartum psychose genoemd. Uit onderzoek blijkt dat een kraambedpsychose kan ontstaan door een ontregeling in het afweersysteem van de moeder. Lees op de pagina over postpartum psychose welke factoren nog meer een rol spelen.

Een mix van factoren

De oorzaak van psychosegevoeligheid is nooit óf genetisch óf gebonden aan de omgeving. Er is altijd sprake van interactie tussen:

• Hoeveel aanleg je hebt om op stress te reageren met: psychosesymptomen en andere psychische klachten
• Hoe goed je zelf om kunt gaan met psychosesymptomen, depressie, manie, motivatie- en cognitiesymptomen
• Je genetische gevoeligheid
• Omgevingsfactoren uit het verleden en in het heden

Ter illustratie: het risico op een psychose bij gebruik van cannabis is hoger bij iemand die een hoog genetisch risico heeft op psychose. De combinatie van cannabisgebruik en een genetisch risico versterken elkaar.

Samengevat

De gevoeligheid voor psychose wordt bepaald door je eigen weerbaarheid en kwetsbaarheid,  in combinatie met allerlei beschermende en belastende omgevingsfactoren .