Een psychose kan bij de moeder ontstaan na de bevalling. Dit noemen we van oudsher een kraambedpsychose. Tegenwoordig gebruikt men ook de termen ‘postpartum psychose’ of ‘postnatale psychose’.

Hoe een postpartum psychose ontstaat

De psychose is niet veel anders dan een ‘gewone’ psychose. De aanleiding is vooral anders: de geboorte van een kind. Uit onderzoek blijkt dat deze vorm van psychose ontstaat door grote veranderingen in het immuunsysteem in het lichaam van de moeder, zodra de baby is geboren.

Wat de omgeving merkt aan de moeder

Moeder heeft meer dan normaal last van:

• Kenmerken van een manie of depressie:
  • Onrustig en opgewonden gedrag
  • Een prikkelbaar humeur
  • Slaapproblemen
  • Wisseling in stemming

• Gedachten die een eigen leven gaan leiden . Deze gedachten kunnen zorgen voor:
  • Verwardheid
  • Hallucinaties
  • Toegenomen kans op agressie (richting de baby)
  • Suïcidaliteit

Het verloop van een postpartum psychose

Na drie dagen – tot vier weken na de bevalling, kan de psychose ontstaan. Ook het stoppen met het geven van borstvoeding kan een kraambedpsychose veroorzaken. De wanen die de moeder ontwikkelt tijdens de psychose hebben vaak te maken met haar baby. Wanneer de moeder heel angstig is, omdat ze er bijvoorbeeld van overtuigd is dat haar baby wordt afgepakt, wil ze haar baby koste wat het kost beschermen.

De Moeder-Baby eenheid: zorg voor moeder en baby

Het krijgen van een kind is een heel bijzondere en emotionele gebeurtenis. Wanneer de moeder in deze situatie psychotisch wordt, dan is het extra belangrijk om aandacht te hebben voor de baby, de partner en de familieleden. In België zijn er twee speciale eenheden waar moeder én baby samen behandeld kunnen worden. Dit zijn de Moeder & Baby eenheden, eentje in Zoersel, de andere in Sint-Denijs-Westrem. Op deze eenheden werken zowel hulpverleners uit de vakgroepen Psychiatrie, Obstetrie (verloskunde) en Pediatrie samen.  Er zijn ook steeds kinderverzorgsters aanwezig om je mee te ondersteunen bij de praktische verzorging van je baby. Vaders worden nauw bij de behandeling betrokken.

Behandeling

Onderzoek heeft aangetoond dat moeders die een kraambedpsychose meemaken, meestal geen voorgeschiedenis hebben met een psychische kwetsbaarheid. Dat maakt dat een kraambedpsychose heel onverwachts kan zijn. In het belang van moeder, baby en partner, is, vanwege de ernst van de situatie, behandeling noodzakelijk. In de meeste gevallen heeft de moeder na de behandeling een goede band ontwikkeld met het kind. De therapieën zijn enerzijds gericht op de moeder en haar psychische kwetsbaarheid, maar anderzijds ook op de band met de baby. Babymassage, babyzwemmen en/ of muziektherapie zijn voorbeelden van therapieën die aangeboden worden om de hechting met de baby te bevorderen.

Onderzoek

Het Erasmus MC in Rotterdam heeft veel onderzoek gedaan en er is veel bekend over deze vorm van psychose. Resultaten uit dit onderzoek lees je hier.