Een psychose is een mengbeeld (syndroom) van verschillende soorten symptomen. De mix ziet er bij iedereen anders uit en verschilt per persoon in mate van ernst. Er wordt onderscheid gemaakt in psychotische symptomen, manie en depressie, motivatieproblemen en cognitieve problemen.

Psychotische symptomen

Met psychotische symptomen worden hallucinaties en wanen bedoeld. Een hallucinatie is een zintuiglijke waarneming zonder dat er een externe prikkel is. Iemand kan dingen horen, zien, voelen, proeven en ruiken die voor de omgeving niet waarneembaar zijn. Stemmen horen is een relatief veel voorkomende hallucinatie, ook wel auditieve of akoestische hallucinatie genoemd. Lees verder over hallucinaties.

Wanen zijn sterke en vaak emotioneel geladen overtuigingen die botsen met de overtuigingen van mensen in de omgeving. Wanen kunnen heel onrealistisch zijn (bijvoorbeeld het idee achtervolgd te worden door buitenaardse wezens), maar soms is het moeilijk om een waanidee vast te stellen (bijvoorbeeld de overtuiging de gave te hebben om aura’s te zien en te kunnen beïnvloeden). In zo’n geval is het belangrijk om bij de omgeving na te gaan of bepaalde denkbeelden passen bij de culturele en sociale omgeving van iemand. Lees verder over wanen.

Een intrusie is een niet per se een psychotisch symptoom, heel veel mensen hebben wel eens een intrusie, maar mensen in een psychose hebben er wel vaak last van. Een intrusie is een gedachte die zomaar in je hoofd opkomt en best wel bizar kan zijn. De gedachte gaat vaak over iets wat totaal niet gewenst zou zijn of over iets wat je nooit daadwerkelijk zou doen. Lees verder over intrusies.

Manie en depressie

Psychosegevoeligheid kan hand in hand gaan met manie en depressie. Bij een manie ben je uitgelaten, hyperactief, niet te stuiten. Bij een depressie juist somber, heb je nergens interesse meer in. Als je stemming erg schommelt tussen die uitersten wordt ook wel van een bipolaire stemmingsstoornis of manisch-depressiviteit gesproken. Lees verder over manie en depressie.

Cognitieve problemen

Mensen met psychose ervaren problemen in de informatieverwerking. Dit kan gaan over het herkennen van de toon van een gesprek (bedoelt iemand iets grappig of letterlijk), het herkennen van gelaatsuitdrukkingen (kijkt iemand boos of blij), problemen in het schakelen tussen situaties, problemen in het filteren van informatie en moeite hebben met dubbele betekenissen. Lees verder over cognitieve problemen.

Motivatieproblemen

Motivatieproblemen worden ook wel met de term ‘negatieve symptomen’ aangeduid. Negatieve symptomen worden uitgelegd als: ‘verlies van normale psychische functies’. Je kunt dit het best begrijpen als een verandering in de motivatie en het vermogen om dagelijkse dingen te doen. Lees verder over motivatieproblemen.