Anu Hiekkaranta is onderzoeker  in het Centrum voor Contextuele Psychiatrie. In deze blog licht ze toe hoe we emoties reguleren in het dagelijks leven en hoe dit een rol speelt bij psychische problemen.

Wat is emotieregulatie?

Emotieregulatie omvat de moeite die mensen nemen om te beïnvloeden welke emoties ze voelen, wanneer ze deze voelen, en hoe intens ze deze beleven. Emotieregulatie is iets waarmee we dagelijks bezig zijn, vaak zonder dat we ons hiervan bewust zijn. Zo herkent iedereen wel dat je opstaat in de ochtend om een kop koffie te zetten en dat je je dan pas realiseert dat deze op is. Je voelt je misschien geïrriteerd, maar je denkt bij jezelf dat het een goede dag is om thee te drinken in de ochtend. Later op de dag heb je een meningsverschil met iemand, en je gaat sporten om daar niet meer continu aan te denken. In de avond heb je moeite om in slaap te vallen omdat je je zorgen maakt over je toekomst. Je focust je op het accepteren dat er altijd onzekerheid bestaat en dat er veel positieve mogelijkheden zijn. Dit zijn allemaal voorbeelden van emotieregulatie. Zo kunnen we dingen dus in perspectief plaatsen, onszelf afleiden, de situatie accepteren, of andere strategieën gebruiken om te beïnvloeden hoe we ons voelen. Maar we kunnen ook onze emoties reguleren door actie te ondernemen tegen de problemen die zich voor doen: meer koffie kopen, meningsverschillen proberen op te lossen, concrete stappen ondernemen om je toekomst te plannen. In mijn onderzoek probeer ik uit te vinden wat gezonde emotieregulatie is, en hoe we deze informatie kunnen gebruiken om emotieregulatie-vaardigheden te verbeteren, bijvoorbeeld op scholen, in therapie, of op het werk. Op dit moment bestudeer ik emotieregulatie binnen het SIGMA onderzoek waarin 2000 adolescenten deelnemen om risicofactoren en beschermende factoren voor geestelijke gezondheid in kaart te brengen. (https://nieuws.vtm.be/vtm-nieuws/binnenland/grote-studie-naar-mentale-gezondheid).

Wat weten we al over emotieregulatie en geestelijke gezondheid?

Vorig onderzoek heeft laten zien dat emotieregulatie belangrijk is in het dagelijks leven van mensen met psychosegevoeligheid. Zij laten vaak een verhoogde emotionele reactie zien op dagelijkse stress, zoals een bus missen. We weten al dat mensen die zeggen normaal gezien actie te ondernemen om hun problemen op te lossen over het algemeen ook zeggen zich geestelijk beter te voelen. Vaak liggen dingen die gebeuren echter buiten onze controle, en dan hebben we ook andere strategieën nodig om hiermee om te gaan dan actie ondernemen want dat gaat dan niet. Voorbeelden hiervan zijn acceptatie en het vinden van een ander perspectief. Soms proberen mensen hun emoties te onderdrukken of ze te verbergen voor anderen, zoals door het gebruik van alcohol of andere middelen om met emoties om te gaan. We weten van eerder onderzoek dat onderdrukking, vermijding en het gebruik van middelen verband houden met problemen met geestelijke gezondheid. Daarom probeer ik antwoorden te vinden op vragen zoals ‘In welke situaties gebruiken mensen strategieën zoals onderdrukking en middelengebruik?’ en ‘In welke situaties proberen mensen hun problemen op te lossen?’

Hoe zit het met positieve emoties?

Ik bestudeer ook hoe we omgaan met positieve emoties. Dit klinkt misschien een beetje vreemd. Positieve emoties zijn goed voor ons, dus waarom zouden we deze moeten beïnvloeden? Oncontroleerbare positieve emoties kunnen echter problematisch zijn, zoals bijvoorbeeld soms het geval is bij bipolaire stoornis. De reactie op positieve ervaringen kan echter een belangrijke rol spelen in iemands geestelijke gezondheid. Als positieve dingen gebeuren kunnen we er bijvoorbeeld met anderen over praten, erover nadenken.  Ik bestudeer de gevolgen van het delen, uiten, en denken over positieve emoties voor onze geestelijke gezondheid. Daarnaast bestudeer ik de gevolgen van het onderdrukken van positieve emoties, of zorgen maken dat goede dingen te goed zijn om waar te zijn. Vorig onderzoek laat zien dat mensen met depressie worstelen met het accepteren van positieve emoties. Daarnaast hebben onderzoekers laten zien dat tevreden zijn met je leven samenhangt met reacties op positieve emoties. Zo kunnen deze bijvoorbeeld toenemen of behouden blijven als we met andere mensen praten over de positieve dingen die in ons leven gebeuren. Door middel van dit soort onderzoek hopen we meer te leren over hoe positieve emoties beschermend kunnen werken voor ons.

Je eigen emoties de baas kunnen?

Het bewust worden van hoe je omgaat met dagelijkse emoties kan nuttig zijn. Je kunt beginnen door bij te houden wat je normaal gezien doet in je dagelijks leven als je je somber voelt of als iets te veel wordt. De volgende stap is om te proberen te identificeren welke strategieën je beter hebben doen voelen en of deze goed voor je waren. Sporten kan bijvoorbeeld helpen in het reguleren van je emoties, en heeft daarnaast een positief effect op je gezondheid: een win-win situatie. Het overmatig drinken van alcohol daarentegen kan heel effectief zijn om je emoties te reguleren maar dit is niet goed voor je. Het identificeren van je eigen emotieregulatie strategieën kan moeilijk zijn, en je kunt het gevoel hebben dat ze allemaal niet goed genoeg werken. In dat geval kun je beginnen door te bedenken wanneer je je over het algemeen goed voelt: in welk gezelschap, tijdens welke activiteiten, en in welke omgeving voel je je het beste? Je kunt deze informatie dan gebruiken om jezelf te helpen op momenten dat je je niet zo goed voelt.

Blog vertaald door Karlijn Hermans.

Het team van het Centrum voor Contextuele Psychiatrie onder leiding van Professor Inez Germeys verzorgt een tweewekelijkse blog over nieuwe ontwikkelingen in de wetenschap op het gebied van psychiatrie in het algemeen en psychose in het bijzonder. (www.ccp-leuven.be;  Center for Contextual Psychiatry; twitter: @ccp-leuven; @inezgermeys; @reskarlijn)

Lees hier de andere blogs van het Center for Contextual Psychiatry