Is herstelgericht werken in de psychiatrie de nieuwe geestelijke gezondheidszorg van de toekomst? Om herstelgericht te werken is een multideskundige aanpak noodzakelijk die gedragen wordt door alle hulpverleners van psychiaters tot sociaal werkers, waarbij cliënt en familie gelijkwaardige partners zijn. Die verschillende partijen en deskundigen kwamen op het congres ‘Herstelgerichte psychiatrie in de praktijk’ aan het woord. Het congres vond plaats op 14 december 2018 in Leuven.

Wat is herstel?

‘Herstel’ is een term die de laatste jaren niet meer uit onze geestelijke gezondheidszorg is weg te denken. Maar wat is herstel? Drie experten lichtten toe, elk vanuit hun eigen discipline.

Prof. Dr. Stijn Vanheule is klinisch psycholoog en hoogleraar aan de Universiteit Gent. Daarnaast is hij voorzitter van de vakgroep Psychoanalyse en Raadplegingspsychologie. Vandaag licht hij de verschillende vormen van herstel toe.

Dr. Caroline Vandekinderen is als onderzoekster verbonden aan de vakgroep Sociaal Werk en Sociale Pedagogiek van de Universiteit Gent en aan de vakgroep Sociaal Werk van de HOGENT. Ze gaat dieper in op ‘herstel in een maatschappelijke context’.

Prof. Dr. Peter Rober is psycholoog/ gezinstherapeut en hoogleraar aan de KULeuven, en hij vertelt hoe je herstelgericht kan werken met gezinnen door je als therapeut te richten op de bezorgdheden van de verschillende gezinsleden.

Aan het debat namen onderstaande experten deel:

Prof. Dr. Chantal Van Audenhove is professor aan het departement Maatschappelijke Gezondheidszorg en Eerstelijnszorg van de KU Leuven. Ze is directeur van LUCAS, het Centrum voor Zorgonderzoek en Consultancy.

Willy Vandamme is vader van Lieve die enkele jaren geleden uit het leven stapte. Hij was jarenlang de directeur van de vzw Oranjehuis in Kortrijk, en is een van initiatiefnemers van vzw Re-member.

Herstel & Diagnose

Diagnose’ is afgeleid van het Griekse ‘gnosis’ wat ‘kennen’ betekent. ‘Diagnose’ is met andere woorden een uitnodiging om de problematiek van de cliënt beter te leren kennen, te vatten. Vanuit deze optiek lichten de drie experten ‘diagnostiek’ toe.

Prof. Dr. Inez Myin-Germeys is hoogleraar aan de KUleuven. Zij is hoofd van het Center for Contextual Psychiatry. Vandaag licht ze toe hoe de Experience Sampling method aan de hand van apps kan ingezet worden om meer inzicht te krijgen in de problematiek van de cliënt.

Prof. Dr. Philippe Delespaul is hoogleraar Zorginnovaties in de GGZ aan de Universiteit Maastricht en programmaleider Integrale Zorg bij Mondriaan. Hij gaat in zijn bijdrage dieper in op community based initiatieven om de diagnose van de cliënt beter te doorgronden.

Dr. Kirsten Catthoor is psychiater in het ZNA psychiatrisch ziekenhuis Stuivenberg en wetenschappelijk secretaris van de Vlaamse Vereniging voor psychiatrie. Ze legt uit hoe ze in de praktijk aan de slag gaat met diagnoses.

Aan het debat namen onderstaande experten deel:

Leen Verhaert heeft een broer met een psychosegevoeligheid en kreeg er twee jaar geleden ook zelf mee te maken. Ze schreef er het boek ‘Zintuig verzint’ over en blogt ook op psychosenet.be.

Bob Cools is klinisch psycholoog, directeur van CGG De Pont en docent Gezinswetenschappen aan Odisee Hogeschool Brussel.

Herstel & Bejegening

Een herstelgerichte aanpak veronderstelt een andere manier van omgaan met de cliënt.

Prof. Dr. Joris Vandenberghe is psychiater en hoogleraar aan de KU Leuven, en gaat in op de plaats van dwangmaatregelen binnen een herstelgerichte context.

Prof. Yvonne Denier is deeltijds docent ethiek aan het Interfacultair Centrum voor Biomedische Ethiek en Recht van de Katholieke Universiteit Leuven en stafmedewerker voor bio-ethiek bij Zorgnet-Icuro. Zij bekijkt de bejegening van de cliënt vanuit een ethisch standpunt.

Dr. Jeroen Kleinen is psychiater in het PC Sint-Hiëronymus in Sint-Niklaas. Hij gaat dieper in op de moeilijke relatie die cliënten soms hebben met medicatie en hoe we als hulpverlener ons hier tegenover moeten verhouden.

Aan het debat namen onderstaande experten deel:

Prof. Dr. Piet Bracke is hoogleraar gezondheidssociologie aan de Universiteit Gent en directeur van de onderzoeksgroep Hedera.

Caroline Thierveldt is psychiatrisch verpleegkundige en is eigenaar van zorgorganisatie ‘Keerpunt’.

Keynotespeakers

Rob Sips is filosoof en onderzoekt ervaringen van psychose bij het Center for Contextual Psychiatry aan de KU Leuven. Hierbij maakt hij gebruik van zijn filosofische achtergrond en eigen ervaring met psychose.

Prof. Dr. Jim van Os is Nederlandse hoogleraar in de psychiatrie, meer specifiek in de psychiatrische epidemiologie en de publieke GGZ. Hij is voorzitter van de Divisie Hersenen van het Universitair Medisch Centrum Utrecht.

Presentaties kan je downloaden via deze link.

Filmpjes van het congres volgen weldra.

Het organisatiecommitee van het congres bstond uit Prof dr. Stijn Vanheule (UGent), Prof. Dr Inez Germeys & Prof. Dr. Peter Rober (KULeuven), Prof Dr. Philippe Delespaul (Universtiteit Maastricht), Dr. Kirsten Catthoor (VVP), Anne Marsman & Brenda Froyen (PsychoseNet)